Renk değiştirme yetenekleri, hareketli gözleri ve çok uzun dilleriyle dikkati çeken, bukalemungiller ailesinden kertenkelelerin genel adıdır. Afrika’da Madagaskar’da ve İspanya’nın güneyi ile Batı Asya’da yaşayan bukalemunlara, Türkiye’de de Ege ve Akdeniz bölgelerinde rastlanır. Boyları 30–60 cm arasında değişir. Yanlardan yassılaşmış olan bedenleri, dallara asılmalarına olanak veren, tutunmaya yarayan bir kuyrukla son bulur. Parmakları karşı karşıya gelebildiğinden, ayakları gerçek birer kıskaç gibidir. Bukalemunlar normal olarak yeşilimsi renktedirler. Bununla birlikte, derilerindeki kromatoforların durumunun birbirine göre farklılığı nedeniyle, derilerinin rengi değişikliğe uğrar. Bu değişiklikler dış çevreye olduğu kadar, hayvanın ruhsal durumuna da bağlıdır. Sözgelimi, bukalemun korktuğunda renk değiştirir. Üreme döneminde erkeklerin renkleri parlaklaşır.
Bukalemunlar böceklerle beslenir, avlarını ararken, gözlerinin ve dillerinin alışılmamış iki özelliğinden yararlanırlar gözlerin her biri, öbüründen bağımsız olarak, her yöne döndürülebilir. Bukalemun avına, iki gözüyle gözetleyerek, olağanüstü bir yavaşlıkla yaklaşır. Böceğe belli ölçüde yaklaştığında, gövdesi kadar uzun olan ve ağızda dolanmış halde bulunan dilini fırlatır. Dilinin fırlatılışı ve geri çekilişi öylesine hızlıdır ki, bu hareketini insan gözü çok zor algılayabilir. Dilin ucu yapışkan olduğundan, böcekler kolayca yapışırlar.
Bukalemunların çoğu yumurtlayıcıdır. Bununla birlikte yumurtaların annenin bedeni içinde açıldığı türler de vardır. En çok tanınan tür Chamaeleo chamaeleo’nın boyu 30 cm kadardır. Başındaki küçük miğfer biçiminde bir çıkıntı bulunur. Öbür türlerin görünüşleri daha da gariptir. Gövdeleri dikenler, boynuzlar, sırtta kemikten bir kalkan vb.yle donanmıştır.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder